Son Güncelleme 12 Mart 2023
Android cihaz üreticileri, cihazların fiziki yapısına olduğu kadar, kullanıcı arayüzüne de oldukça önem veriyor. Her bir cihazın sağladığı deneyim, rakip firmanın aynı segmentteki ürününden hep daha iyi olmak zorunda. Yoksa dışarıdan bakarsak eğer, bütün hepsi bar tipi telefon, hepsindeki benzer kamera, hepsiyle bir şekilde telefon görüşmesi yapılabiliyor. Üreticiler bu noktada kendilerine özgü dokunuşlarıyla, piyasaya çıkardıkları cihazlarda kullanıcıların ilgisini çekmeyi hedefliyor. Bu bağlamdan hareketle, cihazların kullanıcı arayüzü ve cihazın ekran kilidi açıldığında kullanıcıyı karşılayan ana ekranınaa Launcher (Başlatıcı) denmektedir. Bu yazıda ise başlatıcıların tam olarak ne yaptığını, neyi yapamadığını, hangi üreticilerin hangi başlatıcıları kullandığını inceleyeceğiz. Yazının sonunda ise 2023 yılı itibariyle Android için en popüler üçüncü taraf başlatıcı uygulamalarını paylaşacağım.
Başlatıcı nedir ve neler yapabilir?
Başlatıcılar; Ana ekranın görünümünü, uygulamalar, ve bu uygulamaların birtakım işlevlerini kolayca gerçekleştirmeyi sağlayan bileşenlerin düzenini ve temel telefon işlevlerini gerçekleştirmek için kullanılan çevirici, tarayıcı, mesajlar gibi sistem uygulamaların bulunduğu alt paneli yönetmeyi sağlar. Kullanıcı dilediği renk düzeni ve duvar kağıdını kullanarak başlatıcısını kendine göre kişiselleştirebilir. Açık kaynaklı ve tamamen özelleştirilebilir olan Android işletim sisteminde her üretici kendi geliştirdiği başlatıcısını kullanabildiği gibi; kullanıcılar bağımsız geliştiriciler tarafından yayınlanan başlatıcı uygulamaları da kullanabilir.
Üçüncü taraf başlatıcı uygulamalar, telefonda yüklü gelen varsayılan başlatıcının görevini tamamıyla devralabilir. Gerekli izinler sağlandıktan sonra ayarlara ve bildirimlere erişebilir. Sistem üzerinde değişiklik yapabilme yetkisine sahiptir. Konum bazlı servisleri kullanarak hava durumu, trafik bilgisi, takvim ve anımsatıcı hizmetlerini kullanabilir.
Başlatıcılar neler yapamaz?
Peki başlatıcılar neler yapamaz? diye sorarsanız şöyle açıklamaya çalışayım: Başlatıcı, yüklü gelen android sürümünü / romunu değiştiremez ya da yükseltemez. Sistemde köklü değişiklikler yapamaz. Bir başlatıcı kurmak, cihazın garantisinin devre dışı kalmasına sebep olmaz. Cihazın açılış ekranında varsa SIM pin kodu ya da ekran kilidi şifresini okuyamaz.
Gelin bir de popüler üreticilerin, hangi başlatıcıları kullandığına bakalım beraber.
Samsung: One UI
Uzun yıllar Touchviz ve sonraları Experience arayüzünü kullanan Samsung, köklü bir değişikliğe gitti ve cihazlarında kullandığı arayüzü baştan aşağı yeniledi. One UI arayüzü tamamıyla erişilebilir bir şekilde kullanılabiliyor
Xiaomi: MiUI
Yıllardır MiUI adını verdiği arayüzünü kullanan Xiaomi, aynı arayüzü Redmi ve Poco alt markalarında da bu telefonlara özel tasarımıyla kullanıcıların beğenisine sunuyor. Bu arayüz de tamamıyla erişilebilir bir biçimde kullanılabiliyor. Bu arayüzde uygulama kasası ve masa üstü düzeni, ya da klasik düzen kullanılabiliyor. MiUI arayüzünde erişilebilir bir şekilde ekran düzenlemesi yapmak
Huawei: EMUI
Tam adı Emotion UI olan arayüzünü kullanan Huawei, her ne kadar Google hizmetlerini sunmuyor olsa da bu arayüzüyle oldukça beğeniliyor. Büyük ölçüde erişilebilir olan EMUI arayüzü oldukça sade. .
Oppo: ColorOS
Oppo marka cihazların arayüzü ise ColorOS. Bu arayüz ile ilgili şöyle bir ilginç bir bilgi daha var, kullanıcıları tarafından en çok üçüncü taraf başlatıcılara yenilen arayüz olma özelliğini de taşıyor. Kaynak: phonearena. Bu arayüzde ise kısmi erişilebilirlik sorunları olsa da, bu sorunlar cihaz kullanımını etkileyecek boyutta değil.
En popüler başlatıcılar 2023
Bu listenin en başında yıllardır çizgisini bozmayan Nova Launcher’dan bahsetmek mümkün. Nova Launcher, ana ekranda gördüğünüz her şeyi kişiselleştirmenize, uygulama simgelerinin adını değiştirmenizi, uygulamaları klasik liste görünümü ya da sekmeli görünüm şeklinde sıralamanızı sağlıyor. Uygulama eylemleri erişilebilir bir biçimde kullanılabiliyor.
Bir diğer en çok kullanılan başlatıcı ise Microsoft Launcher. Oldukça sade ve hızlı olan Microsoft Launcher ile ana ekrana dilediğiniz sayıda uygulama kısayolu yerleştirebiliyorsunuz.
Google Pixel telefonlardaki başlatıcıyı kaynak alan ve Pixel deneyimini bütün Android telefonlara getiren Hyperion ve Lawnchair 2 gibi başlatıcılar da oldukça popüler ve erişilebilir.
Listeme son olarak, erişilebilir olma yolunda ilerleyen, oldukça fazla özelleştirme imkanı sunmasına rağmen oldukça hafif olan Smart Launcher’ı da eklemeliyim. Smart Launcher, uygulamalarınızı otomatik olarak kategorilere ayırıp, uygulama çekmecesi yerine sekmeli bir görünümü varsayılan olarak sunuyor. Sanki bir uygulama kullanıyorsunuz da, telefonunuzda yüklü uygulamalar, o uygulamanın işleviymiş gibi hissettiriyor.
Sonuç
Bu yazıda Android telefonlardaki Başlatıcıların ne işe yaradığını, başlatıcıların neler yapıp neleri yapamadığını sizlere anlatmaya çalıştım. Android dünyasına yabancı olanlar ya da Android kullanmaya yeni başlayacaklar için faydalı olmasını umuyorum.
Yorumlar